«هارولد پینتر» نمایشنامه‌نویس و شاعر انگلیسی برنده نوبل ادبیات در حالی امروز بیست و پنجم دسامبر سال ۲۰۰۸ دنیای ادبیات و نمایش را ترک کرد که میلیون‌ها نفر از شیفتگانش در سراسر جهان کریسمس را جشن گرفتند. «هارولد پینتر» که سال‌ها از سرطان رنج می‌برد، در هفتاد و هشت سالگی به آرامش رسید. «لیدی آنتونیا فراسر» با اعلام این خبر به روزنامه‌ی انگلیسی «گاردین» همسرش را «مردی بزرگ» توصیف کرد و گفت: «سعادت داشتم که سی و سه سال با او زندگی کنم و هیچ‌گاه فراموشش نخواهم کرد.» آکادمی سوئدی نوبل نیز هنگام اهدای نوبل ادبیات به « هارولد پینتر» در سال ۲۰۰۵ وی را «بهترین نماینده‌ی تئاتر نیمه‌ی دوم قرن بیست انگلیس» معرفی کرده بود.
«هارولد پینتر» هر چند به جز نمایشنامه‌نویسی در حوزه‌های دیگر هنری از جمله شاعری، فیلم‌نامه‌نویسی، بازیگری و کارگردانی و حتی سیاست شهرت داشت اما بیشتر از هر چیزی از تاثیرگذارترین چهره‌های تئاتر امروز دنیا به حساب می‌آمد. «پینتر» ۱۰ اکتبر سال ۱۹۳۰ در خانواده‌ای یهودی در شهر لندن به‌دنیا آمد. از جوانی به بازیگری علاقه نشان داد و در سال ۱۹۵۱ بود که نخستین نمایشش را به نام «اتاق» منتشر کرد. «هارولد پینتر» از همان جوانی کتاب‌خوانی حرفه‌ای بود و در جوانی تمامی آثار «داستایفسکی»، «جورج الیوت»، «ویرجینیا وولف» و «ارنست همینگوی» را مطالعه کرد. وی سپس به عضویت حلقه‌ی دوستان تاثیرگذار و بانفوذی درآمد که بعدها در شکل‌گیری جریانات ادبی و هنری انگلستان نقش به‌سزایی ایفا کردند. «هنری وولف» یکی از همین اعضای حلقه‌ی روشنفکری انگلیس، دقایقی پیش به‌مناسبت درگذشت دوست صمیمی‌اش در «گاردین» یادداشتی منتشر کرده است.
هر چند منتقدان نمایش و ادبیات جهان «هارولد پینتر» را یکی از نویسندگان ثابت‌قدم «ابزوردیسم» می‌دانند اما وی به واقع بیشتر نویسنده‌ای سیاسی بود. «پینتر» پس از دریافت نوبل ادبیات سال ۲۰۰۵ شهرت بیشتری یافت و از هیچ فرصتی برای انتقاد از «تونی بلر» نخست وزیر سابق انگلیس و همچنین «جورج بوش» دریغ نکرد. وی از معترضان جدی حمله‌ی به عراق بود و در سخنرانی مراسم دریافت جایزه نوبل خود نیز آشکارا از آن سخن گفت. وی در اظهاراتش گفت: «چقدر آدم باید بکشید تا قاتل بالفطره و جنایتکار جنگی لقب بگیرید؟ صد هزار آدم؟» وی همچنین بارها خود را به خاطر رای دادن به «مارگارت تاچر» در سال ۱۹۷۹ و «تونی بلر» در سال ۱۹۹۷ سرزنش کرده است. «پینتر» با انتقاد از همکاری «تونی بلر» با ایالات متحده در کشتار مردم بی‌گناه، وی را «دیوانه‌ا‌ی فریب‌خورده» توصیف کرد. وی همچنین در سخنرانی خود ایالات متحده را «حامی همه‌ی دیکتاتوری‌های نظامی راست‌گرای دنیا» دانست. وی در همین باره گفته: «ایالات متحده به طور مرتب، ثابت، تباهکارانه و ظالمانه به جنایت‌هایش ادامه می‌دهد و تنها تعداد معدودی درباره‌‌ی این جنایت‌ها حرف می‌زنند.»
«پینتر» در طول زندگی خود ۳۲ نمایشنامه نوشت. از میان نمایشنامه‌هایش «سرایدار» چاپ سال ۱۹۶۰ و «جشن تولد» بیشتر از بقیه مورد توجه منتقدان و علاقه‌مندان دنیای نمایش قرار گرفته‌اند. وی همچنین ۲۲ فیلم‌نامه نوشت. «هارولد پینتر» در سال ۲۰۰۵ رسما از نمایشنامه‌نویسی کناره گرفت و بر روی سیاست تمرکز کرد و برنامه‌ی رادیویی «اصوات» را به‌مناسبت هفتاد و پنج سالگی خود در رادیو «بی‌بی‌سی» راه‌اندازی کرد. وی در همین باره گفت: «به اندازه کافی نمایشنامه نوشته‌ام. به اندازه کافی نمایشنامه‌های من به خورد دنیا رفته.» درگذشت «هارولد پینتر» نمایشنامه‌نویس بزرگ انگلیسی در روز کریسمس خبرهای مهم دیگر این کشور از جمله سخنرانی ملکه «الیزابت دوم» و همچنین پیام امروز «محمود احمدی‌نژاد» به مناسبت کریسمس در شبکه‌ی چهارم «بی‌بی‌سی» را تحت شعاع خود قرار داده است.
مرتبط به فارسی: دیباچه | خزه | کتابلاگ | رادیو زمانه | به انگلیسی: عکس | سخنرانی نوبل | یادداشت